فصلنامه نوآوری های مدیریت آموزشی
سال پانزدهم شماره 2 (پیاپی 58، بهار 1399)

هدف از این پژوهش بررسی میزان تاثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی بر عملکرد سازمانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان دانشگاه به تعداد 75 نفر بوده که از این میزان بر اساس جدول مورگان تعداد 65 نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه های اقدامات مدیریت منابع انسانی و عملکرد سازمانی هرسی و گلداسمیت (1984) بود. روایی ابزار تحقیق توسط استاد راهنما و تعدادی از خبرگان و میزان پایایی دو پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ (به ترتیب 948/0 و 951/0) تایید شد. یافته های حاصل از تجزیه وتحلیل داده های آماری با نرم افزارSPSS V21.0 و آزمون گرسیون چندگانه نشان داد از بین مولفه های اقدامات منابع انسانی ابعاد کارمندیابی، گزینش و استخدام، بهسازی و توسعه شایستگی ها، جبران خدمات، به جز آموزش و ارزیابی و مدیریت عملکرد قابلیت پیش بینی تغییرات متغیر وابسته تحقیق (عملکرد سازمانی) را داشته و دراین بین بیشترین میزان تاثیر مثبت را متغیر گزینش و استخدام و کمترین میزان تاثیر را بهسازی و توسعه شایستگی ها بر عملکرد سازمانی کارکنان این دانشگاه خواهد گذاشت. در پایان نیز مبتنی بر نتایج به دست آمده نسبت به ارایه پیشنهادهای علمی اقدام شد.

امروزه اهمیت و نقش سرنوشت ساز شغل در ابعاد گوناگون زندگی انسان آشکار است. زیرا شغل علاوه بر تامین هزینه ی زندگی ارتباط مستقیمی با سلامت روان و جسم دارد و همچنین زمینه ساز ارضاء بسیاری از نیازهای غیر عادی انسان است. هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین مدیریت زمان و مدیریت تعارض با استرس شغلی (مطالعه موردی مدیران مدارس ناحیه یک کرمانشاه) می باشد. این تحقیق از نظر هدف پژوهشی، از جمله تحقیقات کاربردی، از نظر فرآیند اجرا کمی بوده و از نظر زمان اجرا مقطعی می باشد. جامعه آماری این تحقیق تمامی مدیران مدارس ناحیه یک کرمانشاه می باشد که شامل 455 نفر بوده و حجم نمونه با توجه به جدول مورگان تعداد 210 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند. نتایج نشان داد که بین برنامه ریزی، سازماندهی، زمانبندی، کنترل (رقابت)، همکاری و مصامحه، عدم رقابت (اجتناب)، مدیریت زمان و مدیریت تعارض با استرس شغلی مدیران مدارس ناحیه یک کرمانشاه رابطه معنی داری وجود دارد.

در هزاره جدید رهبری معنوی نیاز جوامع انسانی است برای حرکت بسوی تعالی وبالندگی وبراین اساس دانشگاه های پیشرو برایجاد نظام  بالندگی دانشجویان درحوزه رهبری به ویژه رهبری معنوی تاکید وتمرکز کرده اند. هدف این پژوهش شناسایی، تعیین و رتبه بندی عوامل اثر گذار بر رهبری معنوی وبالندگی آن دردانشجویان است. پژوهش با رویکردآمیخته ابتدا با روش کیفی تحلیل محتوا و سپس با استفاده تکنیک ای ان پی دیمتل (DANP) انجام شده است. به این منظور بررسی گسترده متون تخصصی مرتبط بارهبری معنوی وبالندگی دانشجویان ونیز مصاحبه نیمه ساختمند (بیش از 850 دقیقه)  با 16 نفرازصاحب نظران دانشگاهی (استادان رشته های مرتبط ومدیران ارشد دانشگاه آزاداسلامی ومدیران واحد علوم تحقیقات) که به روش نمونه گیری هدفمند از جامعه متخصصین انتخاب شده بودند همراه با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، تا اشباع کامل داده ها انجام شد. روایی وپایایی این پژوهش با تایید خبرگان و بارورش هولستی  انجام گرفت. تحلیل داده های کیفی ازطریق تکنیک کدگذاری باز و محوری وداده های کمی از طریق الگوریتم وبرنامه ی ای ان پی دیمتل نوشته شده در نرم افزار اکسل وبا نتایج یکسان درمتلب انجام شدکه منتج به استخراج وخوشه بندی مولفه های رهبری معنوی دردانشگاه درسه حوزه فردی (با 54 مولفه) ، میان فردی وگروهی (با 28مولفه) وماورایی (با 3 مولفه) و استخراج 10 عامل اثرگذاردرسه خوشه به ترتیب اهمیت 1. وجودی ،2. انسانی و 3. محیطی ورتبه بندی این عوامل برای ایجاد نظام جامع بالندگی رهبری معنوی دردانشگاه ها گردید.

تحقیق حاضر با هدف طراحی و آزمون الگوی تصمیم گیری مشارکتی دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان انجام شد. روش تحقیق پیمایشی از نوع تاییدی بود. جامعه آماری شامل خبرگان و کارشناسان رشته ی علوم تربیتی و رشته ی مدیریت آموزشی به تعداد 9 نفر و کلیه دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان به تعداد 4203 نفر (2114مرد و 2089 زن) بود. برای تعیین حجم نمونه، جامعه آماری خبرگان و کارشناسان به صورت سرشماری و جامعه آماری دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان با استفاده از جدول فرمول کوکران تعداد 351 نفر (177مرد و 174 زن) به عنوان نمونه آماری تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. با استفاده از روش مصاحبه و آزمون دلفی 5 مولفه و 60 کد برای طراحی ابزار گردآوری داده ها استخراج گردید. روایی ابزار گردآوری داده ها به تایید خبرگان و کارشناسان رسید و پایایی آن نیز با آزمون آلفای کرونباخ 96/0 بود.در پایان روش کیفی، الگوی مفهومی تصمیم گیری مشارکتی دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان با پنج مولفه (ویژگی های فردی - شخصیتی، ویژگی های تیمی - جمعی، ویژگی های فنی - تخصصی، ویژگی های سازمانی و ویژگی های ارتباطی - اجتماعی) طراحی شد. نتایج نشان داد که الگوی طراحی شده دارای برازش در بین دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان می باشد.

تحقیق حاضر با هدف شناسایی ابعاد، مولفه ها و شاخص های الگوی رفتار سیاسی درون سازمانی و برون سازمانی مدیران با استفاده از تکنیک دلفی می باشد. تحقیق حاضر از بعد هدف، تحقیقی توسعه ای - کاربردی می باشد. در این قسمت روش ها و ابزارهایی که در بخش کیفی تحقیق بکار گرفته شده است، نظیر روش دلفی، معرفی پانل دلفی یا اعضای گروه خبرگان، مراحل روش دلفی و... ارایه شد. در این پژوهش، ابتدا جهت ارایه الگوی رفتارهای سیاسی درون سازمانی و برون سازمانی مدیران با رویکرد هوش سیاسی در شهرداری های استان خراسان رضوی، با مرور ادبیات موجود، ابعاد و جنبه های مختلف آن استخراج شد. براساس تعریف موضوع، تخصص های مورد نیاز تعیین و اعضای پانل دلفی با استفاده از روش های نمونه گیری غیراحتمالی، شناسایی و انتخاب شدند. پس از تعیین اعضای پانل، سه مرحله روش دلفی انجام شد. پرسشنامه های هر مرحله به صورت حضوری و الکترونیکی توزیع و گردآوری شدند.جامعه آماری در بخش کیفی (پانل دلفی) شامل کلیه ی اساتید گروه مدیریت دانشگاه آزاد واحد مشهد و مدیران ارشد شهرداری های استان خراسان رضوی در سال 1396 می باشد که حداقل دارای تحصیلات کارشناسی ارشد باشند. در این راستا پژوهشگر 20 نفر از افراد واجد شرایط را که در چارچوب جامعه آماری بخش کیفی قرار می گرفتند؛ با هماهنگی اساتید محترم راهنما و مشاور به عنوان نمونه بخش کیفی یا اعضای منتخب پانل دلفی انتخاب نمود. (لازم به ذکر است که در نهایت اطلاعات مربوط به 17 نفر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت). بر این اساس رفتار سیاسی درون سازمانی با 6 مولفه و 25 شاخص، رفتار سیاسی برون سازمانی با پنج مولفه و 22 شاخص نهایی شدند. نتایج حاصله از آخرین مرحله تکنیک دلفی نشان داد که متغیر هوش سیاسی با پنج بعد و 9 مولفه و 37 شاخص نهایی شد.

پژوهش حاضر در پی سنجش تاثیر توانمندسازها بر مدیریت دانش کتابداران دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران با استفاده از شبکه های عصبی خودسازمانده است، و از نوع کاربردی به روش پیمایشی- تحلیلی است. جامعه پژوهش 195 نفر کتابدران دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران، با روش سرشماری کامل است. ابزار جمع آوری داده ها دو پرسشنامه بر اساس مدل های لی و چوی، و نانوکا و تاکه اوچی بود، و تجزیه و تحلیل داده ها با روش آمار توصیفی استنباطی، آزمون پیرسون، فیشر و شبکه عصبی خودسازمانده بود، که با کمک نرم افزارهای اس پی اس اس ، آموس ، و متلب انجام شد. یافته ها نشان داد که مقدار وزن اهمیت (شیب خط رگرسیون استاندارد شده) برابر با 55/0 است، و نشان دهنده 30% اثر بخشی توانمندسازها بر مدیریت دانش است، از دیدگاه شاخص های برازش ضریب همبستگی بین توانمندسازها و مدیریت دانش مثبت است. نتایج نشان داد که توانمندسازهای مدیریت دانش و تمام ابعاد آن رابطه مثبت، معنادار، و تاثیر مستقیم بر مدیریت دانش دارند، بصورتی که بعد پشتیبانی آی تی بیشترین، و بعد مهارت های تی شکل کمترین عامل تاثیرگذار هستند، و شبکه عصبی خودسازمانده نیز رابطه توامندسازها با مدیریت دانش را تایید کرده است.

تصمیم گیری منابع انسانی در پذیرش مسئولیت اجتماعی سازمان به عنوان هدف سازمان جهت به حداقل رساندن یا حذف هرگونه اثرات مضر و افزایش اثرات بلندمدت بر جامعه تعریف شده است. از این رو هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر تصمیم گیری منابع انسانی بر پذیرش مسئولیت اجتماعی در سطح معاونت تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش وپرورش استان خراسان رضوی بود.روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش، توصیفی و پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و کارکنان در معاونت تربیت بدنی و سلامت (مجموعا 79 نفر) را شامل شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه عوامل موثر بر مسئولیت اجتماعی سازمان استفاده شد که روایی صوری و محتوایی آن توسط متخصصین تایید و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ 87/0 به دست آمد. یافته ها نشان داد که بر اساس میزان اثر هر یک از سازه های پیش بین بر سازه ملاک «روش بشردوستانه» بیش ترین اثر را بر مسئولیت های اجتماعی کارکنان داشته است. سپس «روش اخلاقی CSR» و پس از آن «روش اقتصادی CSR» و «روش قانونیCSR» بر مسئولیت های اجتماعی کارکنان اثرگذار بودند.جامعه از آموزش وپرورش این انتظار را دارد که در زمینه های مختلف به موقع و به درستی نیازهای دانش آموزان را بشناسند و محصولات سالم و خدمات درست به آن ها عرضه نمایند و نسبت به جامعه، احساس مسئولیت کنند. لذا معاونت تربیت بدنی و سلامت آموزش وپرورش استان خراسان رضوی، نشان داده اند که نمی توانند با به کار بردن رویکردها و راهبردهای قدیمی پاسخگوی نیاز ذینفعان و قشرهای مختلف جامعه باشند و نیاز است که به سوی به کارگیری راهبردهای جدید حرکت کنند.